40 dagen kalender

Weekthema: Heel worden

Inleiding op het begin van de Veertigdagentijd De Veertigdagentijd begint op woensdag, zesenhalve week voor Pasen. Het feest van de opstanding vier je niet zomaar, daar gaat een tijd van bezinning en inkeer aan vooraf. In deze weken volgen we Jezus op zijn weg naar kruis en opstanding. We beginnen op Aswoensdag. Op die dag kun je op je voorhoofd een kruisje van as van de verbrande palmtakken van Palmzondag vorig jaar laten tekenen. Hierbij klinken bijbelwoorden die je herinneren aan je kwetsbaarheid en vergankelijkheid.

Heel worden, leven in het licht van Gods koninkrijk, heeft niets van doen met stoerheid, je sterk maken, ik-ten-koste-van-anderen. Integendeel, heel worden begint met inkeer, met omkeer naar God en de ander, in het besef van je eigen kwetsbaarheid. Het begint met sterven om te leven.

(door ds. René de Reuver)

Lees hier een langere versie van deze inleiding

Lezen: Psalm 57:1-7

‘Wees mij genadig, God, wees mij genadig, want bij U is mijn leven geborgen.’ – Psalm 57:2

Zwarte zeep

Heb jij op Aswoensdag wel eens een askruisje op je voorhoofd laten tekenen? Ik kan het je aanraden. Het is bijzonder om aan het begin van de Veertigdagentijd op deze manier gestempeld te worden. En daarbij te horen: stof ben je, en tot stof zul je weerkeren’ (Genesis 3:19). Dat askruisje en die aangrijpende bijbelwoorden zijn niet bedoeld om je de put in te drukken. Zeker, het askruisje zet een streep door al onze grootspraak. Maar als zwarte zeep wil het je schoonwassen van het waanidee dat je perfect moet zijn. Het bijbelwoord logenstraft elk idee van onsterfelijkheid. Askruisje en bijbelwoord verwijzen naar een andere werkelijkheid: die van Gods genade, zichtbaar in de kruisdood van Jezus. Op de weg achter Hem aan is je leven geborgen.

Tip

Zing lied 57a ‘De merel fluit als morgenopening'.

De merel fluit als morgenopeninghet lied dat bange nachten sluit,dat kleedt en kleurt in heldergroende boom waarin hij schuilt.

Lezen: Jesaja 57:15-19

‘In hoogheid en heiligheid zal Ik tronen met hen die gebroken zijn en nederig van geest.’ – Jesaja 57:15

Gods thuis

Waar woont God? Bij wie is Hij thuis? Om dit te ontdekken moet je Jezus scherp voor ogen houden. We verkijken ons snel. We kunnen zomaar denken dat God, de Hoge en Verhevene, thuis is bij mensen die maatschappelijk in hoog aanzien staan en alles goed voor elkaar hebben. Zegen verwarren we nog wel eens met voorspoed.De profeet Jesaja leert ons veel scherper te zien. Bij wie God thuis is? Bij zijn lijdende knecht. De knecht, door mensen veracht (lees Jesaja 53). Bij Hem en bij zijn volgelingen is God thuis. Bij mensen die net als ‘de man van smarten’ gebroken worden en nederig van geest zijn. Verkijk je niet. De hoge God ziet laag. Hij laat zich vinden bij gebrokenen en oprechten van hart. Bij hen is Hij thuis.

Tip

Lees Lied 157a, couplet 3. Welk commentaar levert dit vers bij het nieuws dat vandaag in de krant staat? Zijn arm verstoot met krachtde groten uit hun macht,de vorsten van hun tronen,maar Hij maakt kleinen grooten zal met overvloedde hongerigen lonen.

Lezen: Jesaja 58:6-10

‘Is dit niet het vasten dat Ik verkies ...’ – Jesaja 58:6

Doelgericht vasten

Steeds meer christenen, ook uit protestantse en evangelische huize, vasten in de Veertigdagentijd. Waarom zou jij dat niet ook doen? Je kunt zelf kiezen hoe je vast. De een doet dit door geen sociale media te gebruiken, de ander door geen vlees te eten of alcohol te drinken, een derde op weer een andere manier. Prima om zelf je keuze te maken. Welke keuze jij ook maakt, de spits van het vasten is niet gericht op jezelf. Het is geen wellness-therapie maar een oefening in gerechtigheid. Het vasten dat God verkiest is gericht op heil en welzijn van de ander: brood delen met hongerigen, naakten kleden, onderdak bieden aan armen, je bekommeren om een medemens ... Wie zo vast, die wordt gezegend!

Tip

Schenk het geld dat je bespaart door te vasten aan de actie ‘Versterk de kerk in het Midden-Oosten’ van Kerk in Actie, kerkinactie.nl/versterkdekerk

Lezen: Jesaja 58:13-14

‘... een dag van vreugde ...’ – Jesaja 58:13

Vreugde

Vandaag is sabbat, de dag waarop God rustte van zijn scheppingswerk (Genesis 2:2), een dag van ophouden, van ‘even niet’, even de dingen de dingen laten. Het is het medicijn tegen de druk om 24/7 opgeslokt te worden door werk en moeten presteren. Als christenen vieren we deze dag op zondag, de dag van de opstanding, van het opstaan tot nieuw leven. Vasten en sabbat hebben alles met elkaar te maken. Vasten is een sabbatsmoment. Het is concreet oefenen in loslaten, je verzetten tegen de dwang van het leven en van de economie, van het opgeslokt worden door wat er allemaal van je verwacht wordt. Het is oefenen in nee-zeggen en ruimte vinden om te genieten van het goede dat God geeft, in vrij en vreugdevol leven.

Tip

Probeer eens drie dingen te noemen waardoor de zondag meer sabbat wordt: een dag van rust en vreugde.

 Lezen: Lucas 4:1-3

Al die tijd at hij niets ... – Lucas 4:2

Geen luxetrip

Veertig dagen naar de woestijn, om je bezig te houden met spiritualiteit. Tijd voor inspiratie en bezinning, tijd voor jezelf. Het klinkt als een heerlijke luxetrip. Maar niets is minder waar. Hoeveel honger heeft Jezus nadat Hij veertig dagen heeft gevast? En dan wordt Hij ook nog eens op andere manieren op de proef gesteld. Jezus legt de lat hoog. Hij doet precies wat de Geest van God van Hem vraagt. Hij doorstaat alles om de wil van zijn Vader te gehoorzamen. Hoe zit dat eigenlijk met ons? Hoe sterk ben jij zelf, als je op de proef wordt gesteld?

Luistertip

‘De storm’ van Bløf

Gebed

Barmhartige God, Help ons om stevig te staan als het alledaagse leven moeilijk is en wees nabij wie uit balans zijn geraakt.  Help ons de beproevingen van het leven te doorstaan.  U weet hoe zwaar het leven voor sommige mensen is: door ziekte, verslaving, eenzaamheid en verdriet.  U weet hoe het is om naakt en kwetsbaar te zijn.  Help ons dan ook om stevig te staan.  Niet voor onszelf, maar voor U;  en omwille van de wereld waar wij deel van uitmaken. Amen 

---

Weekthema

De Veertigdagentijd is een tijd van bezinning en inkeer. Dat is niet voor tere zieltjes. Om de grote vragen toe te laten en je eigen leven op het spel te zetten, moet je stevig in je schoenen staan. De beproeving van Jezus in de woestijn is geen inkoppertje. ‘Leef zo dat het God behaagt’, schrijft Paulus, en dat is een waagstuk van formaat. Hoe houd je dat vol? Hoe blijf je overeind als het stormt om je heen? Wat staat ons te doen, en waar halen we de kracht vandaan om te blijven doorzetten? Over deze vragen gaat het de komende week. Jezus en Paulus nemen ons daarbij op sleeptouw. Ze laten zien dat de kracht niet altijd uit jezelf hoeft te komen. Maar dat betekent allerminst dat je er niets voor hoeft te doen.

(door ds. Martijn van Leerdam)

Lezen: 1 Tessalonicenzen 1:1-3

... en hoe standvastig u blijft hopen op de komst van Jezus Christus, onze Heer. – 1 Tessalonicenzen 1:3

Hou vol en doe je best

De christenen in Thessaloniki krijgen een dikke vette pluim van Paulus uitgereikt. Hun geloof brengt veel tot stand, hun liefde is krachtig en ze blijven standvastig hopen. Het zijn trouwe volgelingen, ook als ze worden beproefd. Zo groeien de Tessalonicenzen uit tot een voorbeeld voor gelovigen in de wijde omtrek. Zouden ze nu echt zo vroom en voorbeeldig zijn geweest, die vroege christenen in Thessaloniki? Stuurt Paulus zijn brief alleen om hen een schouderklopje te geven, of is er meer aan de hand? Er bestaat geen kerk zonder boefjes en geen mens zonder vlekjes. Vermoedelijk heeft de slimme Paulus dat ook wel door. Maar goed gedrag moet je aanmoedigen. Dat is geen naïviteit, het is een bewuste strategie. Kom op, doe je best!

Kijktip

Genoeg van al die positiviteit en zin om eens flink je beklag te doen? Kijk hoe het Helsinki Complaints Choir dat doet: petrus.protestantsekerk.nl/helsinki

Lezen: 1 Tessalonicenzen 2:1-6Wij spreken alleen omdat God ons daartoe waardig heeft gekeurd ... – 1 Tessalonicenzen 2:4

Tegenstand

Wie goed doet, goed ontmoet. Dat merk ik als ik zwerfvuil raap. Dan steken toevallige voorbijgangers hun duim naar mij op, of stoppen ze om een praatje te maken. Zo versterken goede bedoelingen elkaar. Helaas werkt het niet altijd zo. Als je je uitspreekt voor rechtvaardigheid en tegen haat, dan kan dat je gerust op bedreigingen komen te staan. En als je je inzet voor bestuur en politiek, dan word je maar al te gemakkelijk tot doelwit gemaakt van laster en belediging. Dat is niet uniek aan onze tijd. Paulus weet hoe dat is. Maar hoeveel tegenstand hij ook krijgt, hij weet waar het werkelijk om gaat: om het goede nieuws van Gods koninkrijk. En een samenleving van barmhartigheid en rechtvaardigheid.

Vraag

Wat kun jij deze week doen voor een ander?

Lezen: Psalm 91:1,9-16

Zijn engelen geeft Hij opdracht over je te waken waar je ook gaat. – Psalm 91:11

In de schaduw

Hamid is 55 jaar en leeft al 32 jaar in Nederland. Hij is gevlucht voor de Algerijnse burgeroorlog. Tijdens de oorlog heeft hij verschrikkelijke dingen gezien. Daarom wil hij nooit meer terug. Maar in Nederland heeft hij nooit een verblijfsvergunning gekregen. Als gevolg daarvan heeft hij jarenlang op straat geleefd. Ik las Psalm 91 met Hamid. Hij reageerde negatief. “Waar zijn nu die engelen die deze psalm belooft?”, vroeg hij zich af. “Hoe kan het dat sommige mensen geluk hebben, en andere mensen door pech worden achtervolgd?” Na een tijdje kwam hij er toch op terug. “Jullie hebben mij geholpen”, zei hij. “Nu woon ik in de kerk, het huis van God, in de schaduw van de Ontzagwekkende.

Gespreksvraag

Waar is het huis van God voor bedoeld? 

Lezen: 1 Tessalonicenzen 2:14-20

Want wie is onze hoop en vreugde? – 1 Tessalonicenzen 2:19

Het kwaad

Als ik vertel dat ik van de Pauluskerk in Rotterdam ben, dan lijkt het soms alsof ik ineens een paar centimeter groei in de ogen van de mensen om mij heen. Toch weten we allemaal dat de kerk niet volmaakt is. Integendeel. De ‘broeders en zusters van Gods gemeenten’, zoals Paulus het zegt, hebben er maar al te vaak een puinhoop van gemaakt. Ook wij zijn daar medeverantwoordelijk voor. Zo zijn de eerste verzen uit de bijbeltekst van vandaag vaak misbruikt voor antisemitisme en vreemdelingenhaat. “De joden hebben onze Heer gedood”, zei men dan, waarbij genoegzaam verzwegen werd dat onze Heer zelf ook een vrome jood was. Net als zijn eerste leerlingen. Het kwaad is dichtbij, realiseert Paulus zich in vers 18, maar niet op de plek die hij verwacht.

Gebedsintentie

Bid eens voor de kerk, en voor iedereen die lijdt onder het kwaad dat uit naam van Bijbel, kerk en geloof werd en wordt gedaan.

Lezen: 1 Tessalonicenzen 3:6-13

In al onze nood en ellende voelen we ons gesterkt door uw geloof ... – 1 Tessalonicenzen 3:7

Vasthouden en loslaten

De standvastigheid van kwetsbare mensen kan buitengewoon indrukwekkend zijn. Zo is Paulus, zelf toch niet de minste, onder de indruk van de toewijding van de christenen in Thessaloniki. Ik kende eens een man van 65 jaar, die wist dat hij niet lang meer te leven had. Hij kreeg een slechte diagnose en ineens was het leven dat hij kende voorbij. Had ik in zijn schoenen gestaan, dan had ik hartgrondig gevloekt. Maar de man deed dat niet. In plaats van woede en frustratie voelde hij dankbaarheid, en troostte hij zijn vrouw en kinderen. “Ik was liever nog wat langer bij jullie geweest”, zei hij. “Maar ik ben dankbaar dat ik mijn leven met jullie heb gedeeld. Dat had ik voor geen goud willen missen. Ik weet dat God jullie draagt. Daarom kan ik jullie loslaten.”

Luistertip

‘Hold Your Own’, van Kae Tempest, een Britse spoken word-artiest, dichter en zanger. Pak ook de tekst van dit nummer erbij.

Lezen: 1 Tessalonicenzen 4:1-8

Het is de wil van God dat u een heilig leven leidt ... – 1 Tessalonicenzen 4:3

Heilig leven

Heel wat keren riep ik mijn gemeente op tot een heilig leven. Ook als ik tussen de dakloze bezoekers van de Pauluskerk zit, ontsnapt er nog weleens een moralistische vermaning aan mijn mond. “Ja dominee, het zal wel dominee”, lees ik dan op de door het leven getekende gezichten om mij heen. Zulke oproepen halen natuurlijk weinig uit. Toch zegt Paulus het nog eens duidelijk tegen de lezers van zijn brief: ‘Leef zo dat het God behaagt. U doet dat al, maar wij sporen u aan om dat nog veel meer te doen.’ Dat is goed gezegd, maar dat is niet de kunst. Geen woorden maar daden, zeggen ze in Rotterdam. De kunst is om het te doen. En dat is vaak niet zo makkelijk.

Gespreksvraag

Wat betekent het om heilig te leven?

Weekthema: Het is al begonnen...

Vaak ben ik een beetje jaloers op de leerlingen van Jezus. Drie jaar lang hebben ze met Jezus mogen optrekken en rondtrekken. Ze hebben vooraan gestaan en Hem alles horen zeggen en zo de meest fantastische ervaringen meegemaakt, zoals de verheerlijking op de berg. Dit mee te mogen maken zou het leven in het licht van Gods koninkrijk zoveel makkelijker maken voor ons als gelovigen. Maar toch lijkt de status van de leerlingen niet zo rooskleurig te zijn als je misschien zou denken. Vaak roepen ze om meer geloof. Ook zij moeten dus goed hun best doen om Gods licht te zien doorbreken in hun wereld. Of leggen ze zichzelf te veel verwachtingen op en is hun geloof, hoe klein ook, al genoeg?

(door ds. Irma Pijpers-Hoogendoorn)

Lezen: Lucas 9:28-36

Meester, het is goed dat wij hier zijn, laten wij drie tenten opslaan … – Lucas 9:33

Een glimp van het koninkrijk

Er zijn van die momenten die je je als nieuw laten voelen. Een verkwikkende wandeling door de natuur, een dagje wellness, een kloosterweekend. Momenten waarvan je hoopt dat ze nooit over zullen gaan. Petrus, Johannes en Jakobus beleven nu zo’n moment. Tijdens het bidden gaat de hemel open, en zien ze een glimp van Gods koninkrijk. Petrus’ voorstel is verleidelijk, maar toch is dat niet de bedoeling. Hun weg gaat verder, en de ervaring zal hen kracht geven. Hoewel ze het wel moeten doen met de herinnering. In onze tijd hebben we de luxe om onze herinneringen vast te leggen. Met onze telefoon maken we ergens gewoon een foto van. Zodat we, als we nog eens door de foto’s scrollen, die herinnering nog eens kunnen herbeleven. Hoewel veel van dit soort herinneringen niet op beeld zijn te vatten.

Tip

Met mijn kinderen kijk ik vaak vakantiefoto’s om onze reizen opnieuw te beleven. Heb je een foto van een onvergetelijk moment? Een mooie opstap voor een mooi gesprek!

Gebed

Goede God,In ons leven beleven we zo veel,we kunnen het niet allemaal onthouden.Maar er zijn momenten die in ons geheugen gegrift staan,omdat we ons verbonden wisten met mensen om ons heen,of omdat we ons dicht bij U voelden.Wij danken U voor deze momenten,en bidden U:als we deze momenten niet ervaren,maar ze wel nodig hebben,wees ons dan ook nabij. Amen

Lezen: Lucas 17:1-4

Let dus goed op jezelf! – Lucas 17:3

Eigen rechter

We zijn er zo goed in: op anderen letten en vooral op wat ze fout doen. Als iemand faalt, zijn we vaak niet te beroerd om dit via zoveel mogelijk kanalen zo luid mogelijk kenbaar te maken. Zo spelen we voor eigen rechter. Vaak denken we dan niet na over de gevolgen die dit oplevert. Het kan ook anders, zegt Jezus. Door niet op de ander en wat hij fout doet te letten, maar op jezelf en wat jij kunt doen. Wat zou jij nodig hebben in zo’n situatie? Een publiek gerecht of in gesprek gaan over datgene wat is gebeurd? Een val of een nieuwe kans? Het laatste is moeilijker dan het eerste. Maar het is wel wat wij van God mogen ontvangen …

Luistertip

Het lied ‘Als er vergeving is’ van Sharon Kips is een gebed om God te vragen te helpen bij vergeving. 

Lezen: Lucas 17:5-10

Geef ons meer geloof! – Lucas 17:5

Als een mosterdzaadje

Wie heeft er niet ooit getwijfeld of zijn of haar geloof groot of sterk genoeg is? Op zo’n moment is de uitroep van de leerlingen uit het hart gegrepen. Eigenlijk zouden we dan graag een groots en meeslepend teken willen zien, een wonder bijvoorbeeld. Of een mooie spreuk of zegen waarmee we op weg kunnen. Maar Jezus’ antwoord is totaal anders. Hij begint over mosterdzaadjes en vertelt een verhaal over een knecht wiens werk nooit ophoudt. Teksten waar je over na moet denken. En dat is lastig als je twijfelt. Jezus zegt hiermee dat het in het koninkrijk van God niet gaat om wie het beste of grootste geloof heeft. Wel om een heel klein waarachtig geloof dat je laat doen wat je te doen staat.

Tip

Geloven is soms gewoon maar op weg gaan en gerechtigheid doen, bijvoorbeeld door het houden van een pelgrimage van gerechtigheid en vrede: petrus.protestantsekerk.nl/pelgrimage.

Lezen: Psalm 27:7-14

Uw nabijheid, Heer, wil ik zoeken ... – Psalm 27:8

Meer dan een vader of moeder

Een rotsvast vertrouwen in God heeft de psalmist in deze psalm. Zelfs al verlaten de familieleden die je doorgaans het meest nabij zijn je, je vader en je moeder, God blijft je liefdevol aannemen. Vanuit dat vertrouwen kan degene die de psalm bidt of zingt God ook vragen zich niet voor hem te verbergen of – nog erger – uit te leveren aan belagers. Voor mensen die al lang hun ouders om wat voor reden dan ook niet meer in hun leven hebben, kan deze psalm zowel confronterend als troostend zijn. Want God is niet als een vader of moeder, God is méér dan dat. Ook al zou iedereen je in de steek laten, God blijft je zoeken en op je wachten. Net zo lang tot je Hem weer roept.

Tip

Bekijk de film ‘Father and daughter’ van Michael Dudok de Wit, waarin de band tussen een vader en dochter centraal staat. Als de dochter de vader uit het oog verliest, blijft zij haar vader zoeken en naar hem verlangen. Net als God dat bij ons doet. 

Lezen: Lucas 17:11-19

Sta op en ga. Uw geloof heeft u gered. – Lucas 17:19

Het kleinste is genoeg

Eindelijk een wonder! Jezus’ weg loopt ineens door een grensgebied. Een gebied tussen erbij horen en buiten de boot vallen, zowel letterlijk (Samaria) als figuurlijk (ze waren onrein). De tien mensen vormen een gemeenschap zoals je die alleen in noodtoestanden ziet: ze zijn door hun lot met elkaar verbonden. Eensgezind roepen ze Jezus om hulp. Als Jezus hen naar de priesters stuurt, gehoorzaamt iedereen, maar slechts eentje zet een stap extra en komt terug om Jezus te bedanken. Deze Samaritaan, die niet weet hoe de hazen lopen, doet het juiste. Ook hier geldt weer: je geloof hoeft niet groot of veel te zijn. Het kleinste zaadje is genoeg. Want dat zaadje kan ervoor zorgen dat je net iets meer doet dan de slaafse volgelingen om je heen.

Tip

Zoek een initiatief rond gastvrijheid voor vluchtelingen in de buurt en help mee. Bijvoorbeeld bij Villa Vrede, een dagopvang voor migranten zonder papieren in Utrecht. Kerk in Actie ondersteunt dit werk: kerkinactie.nl/hulpongedocumenteerden.

Lezen: Lucas 17:20-25

... het koninkrijk van God ligt binnen uw bereik. – Lucas 17:21

Binnen bereik

‘Dat koninkrijk van U, weet U wel, wordt dat nog wat?’ Deze beroemde regel van Gerard Reve uit het gedicht Graf te Blauwhuis, gaat over een jongen die veel te vroeg gestorven is. Het antwoord van Jezus op eenzelfde vraag van de farizeeën geeft helaas geen concreet inzicht. Want wat Jezus hier eigenlijk zegt, is dat er geen peil te trekken valt op dat rijk. Je kunt het niet aanwijzen en al helemaal niet voorspellen. Het enige wat Jezus er concreet over wil loslaten, is dat het binnen ons bereik ligt. We zullen het ontdekken als we Jezus’ weg zullen volgen. Het vraagt onderweg om keuzes maken die soms eenvoudig en soms heel moeilijk zullen zijn. Maar we mogen gaan, met Gods hulp.

Vraag

Hoe zie je het koninkrijk van God en hoe kun je (met je gezin of in je omgeving) het meer zichtbaar maken? Bedenk een passende activiteit om samen te doen.

Lezen: Lucas 17:26-34

Wie probeert zijn leven veilig te stellen zal het verliezen, maar wie het verliest zal het behouden. – Lucas 17:33

Radicale verandering

De videodeurbel is bijna niet meer weg te denken; een camera die iedereen in de gaten houdt. Als ik zo’n deurbel zie, vermoed ik vaak dat mensen wel erg bang zijn om hun waardevolle spullen te verliezen. Degenen die Jezus horen praten, zullen misschien dezelfde gevoelens hebben en behoorlijk hebben moeten slikken. Als ze niet opletten, kunnen ze zomaar alles wat van waarde is verliezen. Maar houdt Jezus hier niet een pleidooi dat het leven niet te plannen of te bewaken valt? En dat het zinloos is om vast te blijven houden aan het oude, als het oude ervoor zorgt dat we ons niet met God en mensen om ons heen kunnen verbinden? Overal waar het rijk van God doorbreekt, zal de wereld radicaal veranderen.

Luistertip

‘Wie zijn leven niet wil geven’ van Trijntje Oosterhuis. Wat kun jij loslaten of geven?

Weekthema: Oud en nieuw

We lezen deze week een aantal fragmenten uit de Romeinenbrief. De brief die de apostel Paulus schreef rond het jaar 56 aan een vroegchristelijke gemeente in Rome. Door de geloofstaal die Paulus in zijn brief gebruikt en zijn ingewikkelde zinsbouw is dit geen gemakkelijke brief voor ons. We focussen ons deze week op de scherpe contrasten die Paulus schetst tussen oud en nieuw, vroeger en nu, wet en genade, slaaf zijn of kind, lijden en luister. We beginnen de week met de evangelielezing van het oecumenisch leesrooster en op woensdag lezen we zoals elke week een psalm. Deze week is dat Psalm 103. De hele week volgt na elke korte overdenking een luistertip uit verschillende muzikale tradities, zoals klassiek, soul/gospel, pop en muziek uit Taizé.

(door ds. Sophie van den Berg-Hofstee)

Lezen: Lucas 13:6-9

“Heer, laat hem ook dit jaar nog met rust ...” – Lucas 13:8

Bestaan in Gods geduld

Deze gelijkenis die Jezus hier vertelt aan een groep mensen om Hem heen, gaat over geduld hebben tegen beter weten in. De wijngaardenier probeert de eigenaar van de wijngaard ervan te overtuigen om nog één jaar langer geduld te hebben met zijn geplante vijgenboom, ook al heeft deze boom al drie jaar lang geen vrucht gedragen. Het evangelie staat vol van raadselachtig geduld en van raadselachtige genade. Denk maar aan de gelijkenis van de verloren zoon in Lucas 10. Of aan de gelijkenis van de werkers in de wijngaard in Matteüs 20. Wijzelf hebben meestal maar weinig geduld met anderen en met onszelf. Gods raadselachtige geduld, waarvan het evangelie getuigt, daagt ons uit om ons geduld te oefenen en ons ongeduld te temmen. Om als nieuw te leven: geduldiger, genadiger. Daar is alle tijd voor, want wij bestaan in Gods geduld.

Luistertip

‘Jesus is waiting’, soulachtige gospel van Al Green.

Gebed

Heer mijn God, Aan het begin van deze nieuwe week kom ik tot U.Ik bid U dat de komende dagen niet alleen vervuld zullen zijn van mijn eigen gedachten en mijn eigen gepieker,maar dat er ruimte zal zijn om door U op andere gedachten te worden gebracht.Als ik deze week los probeer te komen van de waan van de dag,als ik me terugtrek en probeer stil te worden te midden van alle rumoer in mij en om mij heen,wilt U mij dan aandachtig maken,wilt U mij helpen me te concentreren op uw woord.God, dat mijn leven zich mag vernieuwen, door de kracht van uw heilige Geest,dat bid ik U, in Jezus’ naam, Amen

Lezen: Romeinen 7:14-19

Ik wil het goede wel, maar het goede doen kan ik niet. – Romeinen 7:18b

Messcherp

Paulus ziet zichzelf hier eerlijk onder ogen. Zo helpt hij mij om ook mijzelf en mijn eigen leven eerlijk onder ogen te zien. Paulus legt de tegenstrijdige ervaring bloot dat mijn willen en mijn doen niet samenvallen. Dat ik vaak niet doe wat ik wil, het goede, maar juist het kwade, wat ik niet wil. Paulus staat hierin niet boven ons maar naast ons. Het christelijk geloof schenkt ons inzicht in onszelf. Soms messcherp zoals hier, waar Paulus in zijn zelfonderzoek als het ware ‘ontleedt’ wat hij in zichzelf aantreft. Misschien komen zijn woorden massief of verlammend op je over. Of misschien geeft Paulus hier juist wel woorden aan een gevoel dat je zelf niet goed onder woorden kon brengen, en werken zijn woorden juist verhelderend. Hoe dan ook: vandaag proberen we Paulus’ scherpe woorden tot ons door te laten dringen, voordat we met hem meedenken over de vernieuwing van ons leven.

Luistertip

‘Help me’, een breekbaar lied van Johnny Cash.

Lezen: Romeinen 8:1-4

Dus wie in Christus Jezus zijn, worden niet meer veroordeeld. – Romeinen 8:1

God so loved the world

Met dit moeilijke tekstfragment cirkelen we rond het geheim van de Veertigdagentijd, de Stille Week en Pasen. De gedachte dat er iemand van buitenaf op ons toekomt in ons bestaan, die ons het leven voorleeft. En dat niet alleen; die ook iets voor ons doet. De gedachte dat het lijden en de dood van Christus niet alleen maar zinloos en noodlottig waren, maar dat er in zijn lijden ook bevrijding en verzoening schuilt. Een haast onverteerbare gedachte voor ons, waar we maar niet aan kunnen wennen. Liever lossen we onze problemen zelf op, zijn we onafhankelijk van anderen. Het liefst redden we onszelf. Durven we die gedachte toe te laten dat er een ander komt om ons te bevrijden tot een nieuw bestaan? Daarover spreekt Paulus hier tot ons vandaag.

Luistertip

‘God so loved the world’ van John Stainer uit zijn muziekstuk ‘The Crucifixion’, muziek waar je stil van wordt.

Lezen: Psalm 103:1-9

Liefdevol en genadig is de Heer, Hij blijft geduldig en groot is zijn trouw. – Psalm 103:8

‘Zegenend wordt Hij niet moe’

Wat een prachtige psalm om midden in deze week te lezen. Het is een psalm die onze ziel wakker schudt en uitnodigt om God te loven. Het is een psalm die mijn leven weer in het juiste perspectief zet. Die me eraan herinnert wie God is en dat Hij zegenend niet moe wordt. Deze psalm bepaalt me bij vier kernwoorden die de God typeren waaraan ik me wil toevertrouwen: liefdevol, genadig, geduldig, trouw. Woorden over Gods goedheid die we vandaag horen te midden van wat ons bezighoudt, van wat we vandaag zullen doen en wat we zullen meemaken. Woorden die vernieuwende kracht in zich dragen als we ze de grond onder onze voeten laten zijn.

Luistertip

’Bless the Lord’, het meditatieve lied 103e uit het Liedboek.

*De liedregel ‘Zegenend wordt Hij niet moe’ komt uit het tweede couplet van het prachtige lied ‘Loof de Koning heel mijn wezen’, Lied 103c uit het Liedboek.

Lezen: Romeinen 8:14-16

Allen die door de Geest van God worden geleid, zijn kinderen van God. – Romeinen 8:14

Wat wil je later worden?

Ons hele leven zijn we bezig met wat we zullen worden. Dat begint al vroeg. We denken na over wat we later willen worden van beroep: aannemer, lerares of heel iets anders. We hopen onszelf te ontwikkelen en carrière te maken, leidinggevende te worden of baas van het bedrijf waar we werken. En misschien zijn we in ons leven ook wel iemands man of vrouw geworden, moeder of vader, opa of oma. Maar in het christelijk geloof draait het om iets heel anders. Daar draait het om worden als een kind, een kind van God. Dat klinkt ons vreemd in de oren. We zijn toch juist opgegroeid en volwassen geworden? Het evangelie zegt mij: te midden van alles wat ik word in mijn leven - en te midden van alles wat ik niet geworden ben - ben ik kind van God. Dat is mijn identiteit. Die identiteit wordt me aangereikt als een geschenk, daar hoef ik hoef niets voor te doen.

Luistertip

‘You Say’, een indrukwekkend nummer van de Amerikaanse zangeres Lauren Daigle.

Lezen: Romeinen 8:18-21

De schepping ziet er reikhalzend naar uit dat openbaar wordt wie Gods kinderen zijn. – Romeinen 8:19

Drive out the darkness

Op een heel indringende manier schrijft Paulus hier over het lijden van onze tijd tegenover de komende heerlijkheid van Gods toekomst. Onze schepping is ten prooi gevallen aan zinloosheid, zegt hij, gevangen in de slavernij van vergankelijkheid. Zou Paulus ook zelf aan deze zinloosheid en vergankelijkheid geleden hebben? Ik denk dat ik dat proef in zijn woorden. Wat Paulus hier schrijft geeft woorden aan hoe ook wij kunnen lijden aan de tijd, en aan de zinloosheid en vergankelijkheid van ons bestaan. Paulus benoemt de zinloosheid en vergankelijkheid die er is, en tegelijk plaatst hij ze binnen het alles overstijgende perspectief van Gods toekomst, waarin de schepping zal worden bevrijd. Paulus’ woorden doen recht aan onze rauwe werkelijkheid. Tegelijk bieden ze uitzicht op de werkelijkheid van God die de onze raakt en zal vernieuwen.

Luistertip

‘Drive out the darkness’, een gevoelig lied van de Amerikaanse muziekgroep ‘The Porters gate’. 

Lezen: Romeinen 8:31-39

Als God voor ons is, wie kan dan tegen ons zijn? – Romeinen 8:31

Overrompelend

In dit fragment bereikt Paulus’ brief zijn hoogtepunt. Met een reeks retorische vragen wil hij zijn lezers bemoedigen, door hen te verzekeren van het onverwoestbare karakter van Gods liefde voor ons, de liefde die Hij ons bewezen heeft in Christus. Er is niets dat zijn liefde in de weg kan staan of wat ons van deze liefde zou kunnen afsnijden, zegt Paulus. Geen tijd of ruimte, geen tegenspoed of gevaar, geen macht of kracht, nee zelfs de dood niet. Zijn woorden doen mij denken aan de woorden uit Psalm 139, vers 7-12. Als Paulus hierover schrijft lijkt het wel alsof hij in vervoering komt, alsof hij in extase raakt. Er gaat een overrompelende kracht uit van zijn woorden, wanneer we ze over ons leven laten uitgieten. Paulus zegt: ‘Er is werkelijk niets wat jou scheidt van de liefde van Christus.’ Hoe vernieuwen die woorden jouw leven vandaag?

Luistertip

‘If God be for us, who can be against us?’, een prachtige aria uit de Messiah van G.F. Händel.

Weekthema: Eenling is geenling

Eenling is geenling: dat is de titel van een nog altijd actueel boekje van Jos Brink. Maar hoe zit het dan als je single door het leven gaat? Daar willen we in het midden van deze week bij stil staan. Toch is het zo dat er in de Bijbel voortdurend mensen ‘paarsgewijs’ ter sprake komen. Altijd weer zijn er twee zonen of dochters, twee rivalen op weg naar de troon. Twee is het getal van de bevestiging en versterking, maar ook van het onderscheid en de tegenstelling. De tweede lijkt er steeds om de eerste te zijn; ze hebben elkaar iets te leren over vernieuwing en heiliging. In deze vierde week van de Veertigdagentijd schemert ook door dat er Eén is die echt alleen is en tot geenling wordt: Jezus Christus.

(door ds. Ardin Mourik)

Lezen: Lucas 15:11-32

“Vader”, zei zijn zoon tegen hem, “ik heb gezondigd tegen de hemel en tegen u, ik ben het niet meer waard uw zoon genoemd te worden.” – Lucas 15:18

Mijn broer

De jongste zoon stelt met hongerige maag en spijt een diagnose: ik heb het slechter dan vaders dagloners. Dat zijn degenen die de buitenste cirkel vormden van het huishouden van vader. Zou het hem lukken om van dagloner, knecht, ooit weer zoon te worden? Als de vader hem ziet, komt zoonlief niet ver met zijn plan. Vaders diagnose is diepgaander: je was dood en bent nu weer levend. Die oudste zoon kan deze ‘snelle genade’ niet meemaken. Uit zijn reactie blijkt dat hij meer een knecht of dagloner van zijn vader was dan zijn geliefde zoon. ‘Die zoon van u …’ En dan dat antwoord: ‘Mijn jongen …’ De enige route voor de oudste zoon terug naar de inner circle is dat mijn jongen ook ‘mijn broer’ leert zeggen. Geldt dat ook niet voor ons? In de kerk, ons dorp, ons land?

Luistertip

Een pelgrimsgebed van Amanda Strydom, petrus.protestantsekerk.nl/pelgrimsgebed

Gebed

Vader,

Misschien zijn wij wel meer oudste dochter of zoondan wij gedacht hadden.Al jaren kind aan huis,maar eigenlijk nog steeds knecht.Dat wij dan door de jongste,de paradijsvogel van ons twee,weer leren zeggen: mijn zus, mijn broer …Zodat wij ons weer uw zoon of dochter weten.Onze Vader bent U gebleven,door Christus onze Heer,

Amen

Lezen: Lucas 10:38-42

Er is maar één ding noodzakelijk. – Lucas 10:42

Onderbreking

God is vaak degene die ons onderbreekt. Om ons van al het vele terug te roepen naar het ene. Dat wat er echt toe doet. Dat is een beweging in onszelf die nodig is. Marta en Maria zijn daarom misschien eerder wijzen in geloof dan twee verschillende gelovigen: werken en ontvangen. Als God mensen onderbreekt of roept, klinkt hun naam altijd dubbel. Onder het ene wat nodig is, wordt zo een dikke streep gezet. Hou toch op Marta! Eén gerecht is vandaag ook prima, beter nog: één woord van mij is genoeg om van te leven. Zo moet Marta in ons onderbroken worden om Maria te zijn. Van daaruit worden woord en daad geboren die in Marta en Maria op weg gaan.

Vraag

Is er in jouw leven nog ruimte voor onderbreking? Wat zou je daarvoor kunnen schrappen uit je agenda?

Lezen: Genesis 33:1-12

Neem toch aan wat ik je heb laten brengen en waarmee God mij heeft gezegend, want God is mij goedgezind geweest en ik heb alles. – Genesis 33:11

Genoeg of alles?

Jakob wilde ooit eigenlijk Esau zijn. Daarom kleedde en gedroeg hij zich als Esau, toen hij zijn oude blinde vader de eerstgeboortezegen ontfutselde. Dat was echter de zegen van ‘genoeg’, van rijkdom en macht. De échte zegen voor Jakob was die van ‘alles’, van een open toekomst. In het bijbelgedeelte van vandaag gebeurt iets bijzonders. Jakob ziet in het gezicht van Esau het gezicht van God. Hij geeft Esau zijn rijkdom en macht terug, door hem een grote kudde te schenken en voor hem te buigen. Esau doorbreekt vervolgens die machtsverhouding door Jakob weer ‘broer’ te noemen. Zo worden ze opnieuw wat ze al waren: kinderen van één Vader.

Vraag

Welke zegen hebben wij nodig om voluit broer en zus te zijn? En van wie?

Lezen: Psalm 34:1-11

De engel van de HEER waakt over wie Hem vrezen, en bevrijdt hen. – Psalm 34:8

Nooit alleen

Midden in deze week die draait om het gaan met z’n tweeën is het misschien ook een verademing dat nu eens de ene mens centraal staat. Wat als ik nu geen andere mens naast mij of tegenover mij heb die met mij de weg gaat? Dan is er volgens deze psalm altijd nog een engel die je terzijde staat. Juist als de weg je zwaar valt. Een beschermengel of engelbewaarder is in onze traditie ver weggezakt. Toch staat de Bijbel er vol mee. Engelen laten daarbij dezelfde voorkeur zien die het hele koninkrijk van God kenmerkt: ‘geringe mensen’ gaan voorop in de hemelse reisbegeleiding (Matteüs 18:14). Zo wordt ook de ene een paar en dan voegt ook de Eeuwige Derde zich bij ons. Proef en geniet de goedheid van de HEER …

Vraag

Verlang jij wel eens naar een engel? Wie of wat houdt je daarin tegen?

Lezen: Ruth 1:14b-19

...uw volk is mijn volk en uw God is mijn God. – Ruth 1:16b

Heilzame opdringerigheid

Naomi is een vrouw die, aan het einde van al haar mogelijkheden gekomen, liever alleen door het leven gaat. Zo kan het gaan, dat je je in je verdriet isoleert. Niemand begrijpt je toch. Jouw verdriet is te groot om te delen. Wat een zegen is het dat er toch mensen zijn die zich heilzaam aan je opdringen en je niet met jezelf alleen laten. Ruth klampte zich zo vast aan haar bittere schoonmoeder, om haar nooit meer los te laten. Deze geboren vreemdelinge, met lege handen en weinig toekomst, geeft zich helemaal over aan Naomi en haar God. In die overgave lijkt zij op Christus zelf. Hij gaat nog verder dan Ruth. Ruth zegt dat alleen de dood haar zal scheiden. Christus gaat door zijn dood en opstanding daaraan voorbij. Jezus’ dood is het einde van de dood. Zijn dood maakt een einde aan deze laatste scheiding.

Luistertip

‘Mijn land is jou land’ van Stef Bos, petrus.protestantsekerk.nl/mijnlandjouland

Lezen: Matteüs 21:28-31a

Wie van de twee heeft nu de wil van zijn vader gedaan? – Matteüs 21:31a

Kind of knecht

Dit tweetal doet natuurlijk weer denken aan het verhaal van zondag. Toch is er ook een verschil. De relatie met de vader staat hier meer centraal dan de verhouding tussen de broers onderling. Welk kind is hier de echte zoon van de vader? De tweede die gelijk ‘ja’ zegt, zegt daar volgens het Grieks: ‘Ja, heer.’ Spreekt daar zoonschap uit of knechtschap? Weet je je als kind ook zoon of dochter? De vader zegt tegen de eerste nee-zegger nu juist: jongen (of zoon). Uiteindelijk voegen de kinderen de daad niet bij het woord. Ze bedachten zich beiden. Je zou het bekering kunnen noemen. Hoeren en tollenaars worden eerder dochter en zoon dan de gelovigen van het eerste uur. Vader blijft vader, maar wanneer worden kinderen ook echt dochter of zoon?

Om over na te denken

‘Nee’ zeggen tegen iets is op een dieper niveau ‘ja’ zeggen tegen iets anders …

Lezen: Lucas 10:1-4

..., die Hij twee aan twee voor zich uit zond naar iedere stad en plaats waar Hij van plan was heen te gaan. – Lucas 10:1b

Twee of drie

Het is hier alsof Pinksteren doorbreekt. Eerder waren de 12 leerlingen uitgezonden en nu ineens 72. Het heil moet naar de volken en dat zal gepaard gaan met tegenslag en moeite. Ooit kwamen de dieren bij Noach in tweetallen aan bij de ark. Het is ook niets niks om nieuw land te betreden. Zou dat voor mensen ook niet gelden? Daarom gaan de leerlingen twee aan twee. Versterking en bemoediging, mens en medemens of tegenmens als het nodig is. Warempel klinkt ook weer het bekende liedje van deze week, dat één plus één drie is. Je zou er zo overheen lezen, maar er staat niet voor niets dat Jezus hen ‘voor zich’ uit zond. Gods lichtend aangezicht is erbij.

Gebedstip

Dank dat wij geen eenling zijn, omdat Jezus eenling en geenling werd in onze plaats.

Weekthema: Jona

In de komende week gaan we lezen in het boek Jona. Het leest als een komisch boek over een profeet die denkt te kunnen vluchten voor de God van de hemel, maar die bij de kladden wordt gegrepen. Hij moet naar Nineve. Daar kondigt hij Gods oordeel aan. Maar als blijkt dat de inwoners van Nineve tot inkeer komen, komt de Heer op zijn oordeel terug en spaart de stad. Centrale thema’s in het boek zijn ‘inkeer’ en ‘redding’ – woorden die goed passen bij de Veertigdagentijd. Het boek Jona wil ons leren dat het God niet is te doen om oordeel maar om redding. Hij zoekt het leven, niet de dood. Wij worden opgeroepen om tot inkeer te komen. Dat wil zeggen: dat we telkens terugkeren naar God en meegaan in zijn beweging om het leven te zoeken tegen de dood in. Om het kwade te overwinnen door het goede. Want God is genadig en liefdevol, geduldig en trouw, en bereid om het onheil af te wenden (Jona 4,2).

(door ds. Matthijs Geluk)

Lezen: Lucas 20:9-19 

Wat zal de eigenaar van de wijngaard nu met hen doen? – Lucas 20:15

Doe recht!

‘Doe recht!’ (Judica) is de naam van deze zondag (Psalm 43). In de gelijkenis van vandaag wordt op een scherpe manier recht gedaan. De gewelddadige wijnbouwers krijgen hun eigen geweld met gelijke munt terugbetaald en anderen komen in hun plaats. De Joodse leiders trekken het zich persoonlijk aan. Ze stonden in dienst van God, maar dienden hun eigen belangen. Dat komt pijnlijk tot uitdrukking in de manier waarop de wijnbouwers omgaan met de ‘geliefde zoon’ - door de kerk altijd gelezen als een verwijzing naar Jezus, de geliefde Zoon van God. De cruciale vraag die opkomt is deze: verdedigen wij met hand en tand onze eigen belangen? Of volgen we het voorbeeld van de geliefde Zoon, die geweldloos en gehoorzaam aan zijn Vader zijn leven inzette voor de ander?

Vraag

Op welke momenten moet jij kiezen tussen je eigen belang of dat van een ander? Heeft God daar iets mee te maken?

Gebed

Heer,

Waar mensen met geweld hun belangen nastreven,bidden wij om recht. Zie het onrecht dat onschuldige mensen wordt aangedaan,ontfermt U zich over hen en geef vrede.Wij bidden U om wijsheid om U in deze wereld na te volgen,om moed om tegen de stroom in te gaan.Om zelfverloochening, zodat ik niet enkel mijn eigen belangen dienmaar gaan mag in het spoor van Jezus Christus, uw geliefde Zoon.

Amen

Lezen: Jona 1:1-7

‘Wat lig je nou te slapen? Sta op! Roep je God aan!’ – Jona 1:6

Misschien bekommert Hij zich …

Je moet veel geloof hebben om hoop te houden voor mensen die verloren zijn. De inwoners van Nineve waren dat soort mensen. ‘Hun verdorvenheid is tot Mij opgeklommen’ zegt de Heer (vers 2). De stank is boven te ruiken. Voor Jona is er geen eer aan te behalen. In plaats van naar Nineve te gaan, vlucht hij de andere kant op, zo ver mogelijk bij de stank vandaan. En zo ver mogelijk bij God vandaan. De heidense zeelieden bij wie Jona in de boot klimt, hebben duidelijk meer geloof. ‘Wat lig je nou te slapen? Sta op! Roep je God aan! Misschien dat Hij zich om ons bekommert, zodat we niet vergaan!’, roept de kapitein. Het zijn profetische woorden. Want het zijn juist de mensen in de storm en in de stank om wie God zich bekommert.

Vraag

Wat zijn in onze tijd hopeloze situaties? Wat zou er moeten gebeuren om dat te veranderen?

Lezen: Jona 1:8-16

Toen riepen ze tot de HEER: ‘Ach HEER, laat ons toch niet vergaan als wij het leven van deze man opofferen.’ – Jona 1:14

Een onschuldige sterft

Een joodse uitleg van het boek Jona vertelt hoe de zeelieden hem eerst tot z’n knieën in het water laten zakken, waarop de storm bedaart. Maar als ze Jona omhoog hijsen, steekt de storm weer op. Hierop laten ze hem tot z’n nek in het water zakken – maar hetzelfde gebeurt. Er zit dus niets anders op dan hem helemaal in zee te gooien, precies zoals Jona voorstelde. Jona bekent schuld – maar de zeelieden houden er rekening mee dat er wellicht een onschuldige sterft. In de Veertigdagentijd staan we stil bij het lijden en sterven van Jezus. Het is dan niet moeilijk om in het verhaal van Jona een hint te zien naar Jezus die zijn leven helemaal gaf als offer. Een onschuldige sterft om het leven van anderen te behouden.

Vraag

Wat hebben de Bijbelse verhalen over ‘opoffering’ jou te zeggen?

Lezen: Psalm 126

Toen de HEER het lot van Sion keerde, was het of wij droomden, een lach vulde onze mond, onze tong brak uit in gejuich. – Psalm 126:1,2

Een traan en een lach

‘Omkeer’ is duidelijk een kernwoord in de Bijbel. Dat geldt als oproep aan mensen: keer je om! Wend je af van dwaalwegen en doodlopende paden en keer terug naar de levende God! Maar ook van God kan gezegd worden dat Hij ‘omkeert’. Hij keert Jona die op de vlucht is. Hij keert het lot van Ninevé: hen was het oordeel aangekondigd, maar zij bekeerden zich, waardoor God zijn oordeel omkeerde en genadig was. Ook Israël weet wat het betekent als God het lot keert: uit gevangenschap worden zij bevrijd. Verdwaald in een vreemd land worden zij thuisgebracht. In de donkerste nacht wordt weer gedroomd. Waar tranen zijn breekt een volle lach door. Geen situatie is zo hopeloos of God weet het wel om te keren!

Vraag

Zijn er situaties in jouw leven waarin God je heeft veranderd? En kun je daarover iets met anderen delen?

Lezen: Jona 2

Maar U trok mij levend uit de dood omhoog, o HEER, mijn God! – Jona 2:7

Een psalm

De psalmen helpen ons om woorden te geven aan situaties waarin wij sprakeloos staan. Sterker nog, ze helpen ons om te visualiseren: om ons een situatie voor te stellen die nog onmogelijk lijkt. Dat lijkt hier ook bij Jona te gebeuren. In de diepste nood gebruikt hij woorden van een psalm (die doet denken aan Psalm 42). De diepe zee en de grote vis staan symbool voor het rijk van de dood. Je zou zeggen: hij is nu werkelijk ver bij God vandaan. Maar in het kolkende water denkt hij aan de tempel, aan de plaats waar God aanwezig is. Met zijn gebed hijst hij zich op tot God. En op de bodem van zijn bestaan begint hij te danken. Zo zijn de psalmen als drijfhout op volle zee: ze brengen ons naar het droge. Zodat ook wij kunnen zeggen: het is de Heer die redt!

Vraag

Aan welke psalm heb jij je op kunnen trekken toen het moeilijk was in je leven?

Lezen: Jona 3

Laat iedereen breken met zijn kwalijke praktijken en met het onrecht dat hij doet. – Jona 3:8b

Overhoop gegooid

Jona, die zo zijn best deed om te vluchten voor God, wordt op miraculeuze wijze toch naar Nineve gebracht. Opnieuw moet hij de stad aanklagen, dit keer met de woorden die God hem in de mond legt: ‘Nog veertig dagen, dan wordt Nineve weggevaagd!’ Letterlijk staat er ‘omgegooid’, ‘op z’n kop gezet’. En dat is precies wat er gebeurt, maar niet zoals Jona het verwacht had. In plaats van dat de stad wordt weggevaagd, komen de inwoners tot inkeer. De stad, die stonk van het onrecht, keert zich om. En dan keert ook God zich om. Hij wilde kwaad met kwaad vergelden (het woord voor ‘kwalijke praktijken’ en ‘onheil’ in vers 10 zijn in het Hebreeuws hetzelfde), maar Hij deed het niet. Het kwade wordt overwonnen door het goede!

Vraag

Op welke plek kun jij het kwade overwinnen door het goede? Is daar voor jezelf ook inkeer voor nodig?

Lezen: Jona 4

U bent een God die genadig is en liefdevol, geduldig en trouw, en bereid het onheil af te wenden. – Jona 4:2

Op leven gericht

Jona gaat zitten kijken hoe het met Nineve afloopt. Hij is boos omdat God niet doet wat Hij gezegd heeft. Het waren de woorden van de Heer dat Nineve overhoopgegooid zou worden, maar uiteindelijk doet Hij het niet. Jona’s voorspelling is niet uitgekomen. Hij is zo depressief dat hij dood wil. Als voorbeeld laat God een wonderboom (ricinus communis) groeien, die een dag later weer afsterft. Jona was als een kind zo blij met de boom, maar is ook net zo boos wanneer de boom een dag later afsterft. Het voorbeeld is duidelijk: als Jona verdriet heeft over een boom, zou de Heer dan geen verdriet hebben wanneer een grote groep mensen verloren gaat? God is niet uit op het oordeel over mensen, Hij is op leven gericht. Voor wie tot inkeer komt is er geen veroordeling!

Vraag

‘Op leven gericht’ zou zomaar je persoonlijke motto kunnen zijn. Hoe zoek je in je dagelijkse praktijk naar tekenen van hoop – naar dat wat leven schept?